کدوی تخم کاغذی

چکیده:

در گذشته بصورت سنتی از دانه های کدوی تخم کاغذی برای د�?ع کرم کدو است�?اده می شد . بعدها تحقیقات نشان داد که دانه های این گیاه و روغن حاصل از آن حاوی مواد مؤثره ارزشمندی مانند: 

peponen,prostaliquid,gronfing است ،که نقش عمده ای در معالجه غده پروستات و مداوای سوزش مجاری ادرار و معالجه تصلب شرایین دارد. مصر�? دانه های این گیاه باعث تقویت و مقاومت بدن در مقابل عوامل بیماریزا می شود . امروزه کدوی تخم کاغذی در صنایع داروسازی خیلی مهم است و در سطوح وسیعی در آلمان،اتریش،مجارستان و رومانی کشت می شود .

گیاه شناسی:

Cucurbita pepo var.striaca

کدوی تخم کاغذی ((pumpkin

متعلق به تیره کدوییان گیاهی است ،عل�?ی،یکساله،با ساقه کرکدار و خزنده،ریشه محکم و برگهای پنج لبی که گلهای نر و ماده آن جدا از هم بر روی گیاه قرار می گیرند. گلها به رنگ زرد و پنج لبی می باشند.گلهای ماده کوتاهتر از گلهای نر می باشند. ابتدا گلهای نر به صورت دسته ای و سپس گلهای ماده به طور جداگانه ظاهر می شوند.میوه گوشت دار ،درشت و کروی شکل و یا کم و بیش کشیده است. میوه رسیده به رنگ زرد یا سبز زرذ می باشد. داخل هر میوه 400تا500 عدد دانه به رنگ سبز تیره یا زیتونی است. اطرا�? دانه ها را پوشش ش�?ا�? و ظری�?ی احاطه می کند. وزن هزار دانه آن 100تا300 گرم است.

اکولوژی:

گیاهی  است روز بلند و دمای مورد نیاز برای جوانه زنی بذور12 درجه سانتیگراد ولی دمای مطلوب برای رویش 25تا35 درجه است. رویش این گیاه در دمای 14 درجه سانتیگراد متوق�? می شود . برگها به شدت به سرما حساس است به طوری که در دمای 1تا2 درجه سانتیگراد گیاه دچار سرما زدگی شده و خشک می شوند. این گیاه قادر است خشکی را تحمل کند . در صورت خشکسالیهای طولانی مدت ریشه قادر به جذب رطوبت از اعماق خاک خواهد بود . دوره  رویش این گیاه بسته به رقم و شرایط اقلیمی بین 120تا140 روز است.

کدوی تخم کاغذی برای رویش به خاک خاصی نیاز ندارد ولی خاک های با با�?ت متوسط و غنی از مواد غذایی خاک های مناسبی برای کشت می باشد.

کشت در خاک های اسیدی و مناطق سرد مناسب نیست. همچنین در زمینهایی که سطح آب زیرزمینی آن بالاست نباید کشت شود. کدوی پوست کاغذی به اکثر عل�? کشها حساس است.

مواد و عناصر مورد نیاز:    

30تا40 تن کود حیوانی کاملاً پوسیده نقش عمده در ا�?زایش عملکرد دانه و مواد مؤثره گیاه دارد. اگر زمین از مئاد و عناصر غذایی تهی باشد در �?صل پاییز به همراه کود حیوانی مقدار 120تا160 کیلوگرم کود اوره ،240تا300 کیلوگرم کود �?س�?اته و 150تا180گیلوگرم کود پتاسه باید به خاک اضا�?ه کرد.

تاریخ و �?واصل کاشت:

در �?صل پاییز پس از ا�?زودن کود های حیوانی و شیمیایی به زمین شخم عمیقی زده می شود . ابتدای بهار زمین برای کشت بذر آماده می باشد.

هنگامیکه خطر سرمازدگی بر طر�? شد می توان اقدام به کشت نمود . چون این گیاه به سرما حساس است از این رو بهتر است با تأخیر اقدام به کشت شود . زمان مناسب برای کاشت در یزد اوایل �?روردین تا نیمه اول اردیبهشت ماه میباشد.  بذرها به مقدار 6تا9 کیلوگرم، باید در ردی�? هایی  به �?اصله 100تا150 سانتی متر کشت شود و �?اصله بین دو بوته در روی ردی�? 40تا50 سانتی متر است . بهتر است کشت به صورت جوی و پشته ای انجام شود و ضمناً بذرها به علت حساسیت گیاه به بوته میری ، در بالای پشته ها  کشت می شوند.

چون دانه ها ا�?قد پوشش هستند  باید با قارچ کشهای مناسب ضدع�?ونی گردند. در هر چاله 3تا5 بذر قرار گیرد. 

داشت و نگهداری:

                                                                                                    
   پس از سبز شدن بوته های ضعی�? را تنک کرده و �?قط یک بوته قوی نگه داری می شود. پس از کاشت آبیاری مناسب ضروری است و دوره آبیاری تا قبل از گلدهی 10-7 روز و بعد از آن هر6 روز یکبار در شرایط اقلیمی استان یزد می باشد. چون ساقه گیاه خزنده است و عل�? های هرز می توانند بر آنها غلبه کنند از این رو مبارزه با عل�? های هرز ضرورت دارد .

آ�?ات و بیماری ها:

این گیاه به برخی آ�?ات و بیماری ها حساس است . به سرعت به بیماری های ویروسی مبتلا می شود مبارزه با آ�?ات ناقل ویروس و همچنین خارج کردن و سوزاندن بوته های آلوده به ویروس نقش مهمی در کنترل ان دارد. از بیماریهای خطرناک کدو می توان از س�?یدک سطحی و دروغی نام برد. که برای مبارزه با س�?یدک سطحی که در آن سطح برگ از پوشش س�?ید رنگ متمایل به خاکستری پوشیده می شود، از سموم کاراتان،آ�?وگان و پودر های گوگرد وتابل به نسبت 3تا5 هزار و معمولاً با 2تا3 بار تکرار است�?اده می شود.

برای مبارزه با س�?یدک دروغی که در آن در سطح برگ لکه های زرد یا س�?ید رنگی ظاهر می گردد که در پشت این لکه ها پوشش قارچی به رنگ س�?ید متمایل به خاکستری مشاهده می شود، از قارچ کشهای دیتان،کوپروسان سوپر د، زینب، مانکوزب و ارتوسید است�?اده می شود.

بوته میری باعث مرگ ناگهانی و از بین ر�?تن سریع بوته ها می گردد ، که از مواد قارچ کش نظیر سرزان یا تیرام است�?اده می شود.

برداشت محصول:

زمان برداشت گیاه به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه بستگی دارد. میوه ها از اواسط مرداد ماه به تدریج می رسند . با رسیدن میوه ها برگ ها و ساقه ها خشک می گردند. هنگامیکه 70تا75 درصد میوه ها رسیدند آنها را باید جمع آوری کرد. پس از جمع آوری میوه ها آنها را شکسته و دانه های داخل آن را خارج می کنند. سپس آنها را در دمای مناسب 30تا35 درجه سانتیگراد  خشک می کنند. رطوبت مجاز در دانه های خشک شده 12 درصد است. دانه های خشک شده را باید در کیسه های 40تا50 کیلویی بسته بندی و در مکان خنک و خشک نگه داری کرد.

عملکرد بذر بسته به شرایط اقلیمی و خاکی معمولاً 80تا150 تن میوه کدو در هر هکتار می باشد ، که از این مقدار 900تا1500 کیلوگرم دانه بدست می آید.

انگور

انگور با انواع خاکها خود را تطبیق داده و عناصر غذایی مورد نیاز آن نسبت به سایر محصولات باغبانی کمتر است اما کمبود هر کدام از آنها حتی به مقدار کم نیز تاثیر زیادی بر کیفیت و کمیت محصول خواهد داشت .

تاثیر عناصر مختلف بر انگور و علایم کمبود آنها:

زت(N): باعث افزایش  رشد شده و علائم کمبود آن تا زمانی که خیلی شدید نباشد به آسانی قابل تشخیص نیست . ولی در کمبودهای شدید برگها کم رنگ و مایل به زرد شده ورشد شاخه ها کاهش می یابد .

فسفر(P): در تبدیل قند  به نشاسته نقش داشته ولی کمبود آن در تاکستانها شایع نیست .علائم کمبود بستگی به واریته آن دارد(شکل1و4).

پتاسیم(K): باعث  بهبود کیفیت انگور شده از نرم شدگی و لهیدگی و ریزش پیش از موعد حبه ها جلوگیری نموده و مانع رسیدگی ناهماهنگ آنها می گردد .علائم کمبود آن در قسمت میانی ساقه ها دیده می شود . حاشیه برگها کلروز شده حبه ها ریز می ماند و قسمت پایین خوشه متلاشی و خشک می گردد و حبه ها کشمش مانند می شوند .(شکل2)

روی(Zn):از ریزش حبه ها چلوگیری نموده و به ساخت هورمون اکسین کمک می کند در صورت کمبود. محل اتصال دمبرگ به پهنک توسعه نیافته و باریک می ماند. گیاه دچار کمبود اکسین شده و رشد آن مختل می گردد. حبه ها نا رس باقی مانده و شروع به ریزش می کنند.

منکنز(Mn): نقش آن مشارکت در سیستم های آنزیمی و تولید کلروفیل است. علائم کمبود معمولا تا سه هفته پس از گلدهی ظاهر شده و این علائم با زرد شدن بین رگبرگها آغاز می گردد و اغلب در برگهای جوان دیده می شود.(شکل3)

بر(B): این عناصر در فعالیتهای حیاتی گیاه نقش عمده ای داشته. باعث ساخت پکتین شده و مقاومت گیاه را نسبت به سرما و بیماریها افزایش میدهد و به رشد ریشه نیز کمک می کند. در صورت کمبود اختلالاتی در رشد و نمو دانه گرده به وجود می آید که میزان محصول را به شدت کاهش می دهد. علائم کمبود بر در انگور به آسانی قابل تشخیص است. به طوری که بوته های با کمبود شدید. میوه نداشته و برخی از خوشه ها سوخته و خشک می شوند و فقط ساقه خوشه همراه با چند حبه باقی می ماند.

یونجه

یونجه یکی از مهمترین محصولاتی است که به منظور تغذیه دام مورد استفاده قرار می گیرد ، لذا علاوه بر افزایش عملکرد باید با تامین عناصر میکرو ، کیفیت آن را بهبود بخشید .

تاثیر عناصر مختلف بر یونجه و علائم کمبود آنها :

ازت (N) : به طور کلی یونجه نیاز به ازت خود را از طریق رابطه همزیستی با باکتریهای تثبیت کننده ازت به دست یم آورد و استفاده بیش از حد کودهای ازته باعث کاهش عملکرد و افت کیفیت می گردد . در صورت کمبود این عنصر برگها کوچک و نازک و سبز روشن شده و ریشه ها نازک می شوند .

 فسفر (P) : این عنصر باعث گسترش سیستم ریشه ای گیاه شده و عملکرد را افزایش می دهد . در اثر استفاده از کودهای فسفره مقاومت گیاه نستب به آفات و بیماریها بیشتر می گردد . در صورتیکه گیاه دچار کمبود فسفر شود برگها به رنگ سبز تیره و یا بنفسش درآمده و از نوک شروع به خشک شدن می کند . همچنین گره زایی متوقف شده و احتمال سرمازدگی در گیاه زیاد می شود .

پتاسیم (K) : حساس ترین عنصر برای یونجه محسوب می شود و باعث افزایش عملکرد می گردد . در صورت کمبود ، ابتدا لکه های سفیدرنگی در حاشیه برگ ظاهر می شود و در نهایت زمینه اصلی برگ زرد و سپس قهوه ای می گردد و حاشیه برگها به صورت شکسته و نامنظم در می آید .

 مولیبدن (Mo) : این عنصر در ساختمان آنزیمهای گیاه نقش داشته و به گره زایی کمک می کند . کمبود آن به علت دخالت در واکنشهای احیاء نیترات باعث بروز کمبود ازت می شود . و از علائم دیگر کمبود این عنصر این است که برگها باریک و رنگ پریده شده و شکل برگها از حالت طبیعی حالت می شود . همچنین کم رشدی از سایر عواقب دیگر کمبود این عنصر است .

بر (B) : این عنصر در جوانه زدن گرده و در انتقال آب در گیاه نقش مهمی ایفاء می کند . در صورت کمبود ، میان گره ها کوتاه شدن و گیاه به صورت رزت در می آید . همچنین سیستم ریشه ای ضعیف شده و رشد متوقف می شود .

غلات

امروزه کودهای ماکرو در زراعت غلات به طور مرتب مصرف می شود ولی برای به دست آوردن محصول با کیفیت مناسب باید از کودهای میکرو هم استفاده نمود و این مسأله در مورد غلات به خاطر نقش تغذیه ای آن از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است .

 تاثیر عناصر مختلف بر غلات و علائم کمبود آنها

ازت (N) : باعث افزایش پروتئین دانه ، بهبود کیفیت پخت ، افزایش راندمان آبیاری شده تعداد پنجه ها را زیاد نموده و مقاومت گیاه را نسبت به زنگ زرد گندم افزایش می دهد . در صورت کمبود این عنصر ساقه کوتاه و نازک می شود پنجه زنی گیاه کم شده ، برگها سبز مایل به زرد گشته و خوشه ها کوچک می شوند .

فسفر (p)  : باعث تکامل دانه ، افزایش عمق نفوذ ریشه و سهولت جذب آب می شود . این عنصر زمان بلوغ و رسیدن محصول را تسریع نموده و باعث می شود گیاه از خشکی که عمدتا با زمان تشکیل دانه همراه است آسیب نبیند . در صورت کمبود فسفر برگها و ساقه سبز مایل به آبی شده و بعد از مدتی برنزه یم شود . برگهای پیر از نوک به طرف پائین برگ شروع به خشک شدن نموده و خوشه ها کوتاه می مانند .

پتاسیم (k) : مقدار پروتئین دانه و راندمان استفاده از کودهای ازته را افزایش می دهد . میزان سلولز زیاد شده و در نتیجه ورس کاهش می یابد . مقاومت نسبت به آفات و بیماریها نیز افزایش می یابد . اگر گیاه دچار کمبود پتاسیم شود . ساقه ها کوتاه و گیاه لاغر می شود . مقدار دانه کم شده و اندازه آنها کوچک می ماند . برگها به رنگ سبز مایل به خاکستری و یا کمی رنگ پریده می شود و سوختگی لبه و نوک برگ به وجود می آید .

منگنز (Mn) : وزن هزار دانه را افزایش می دهد . باعث غنی شدن دانه گندم شده و عملکرد دانه و کاه را افزایش می دهد . در صورت کمبود ، رگه های زرد کم رنگ و نیز لکه های قهوه ای پراکنده ، روی برگ ظاهر می شود .

 مس (Cu) : عمدتا به عنوان کاتالیزور در واکنشهای گیاه شرکت می کند و در صورت کمبود برگهای جوان تر لوله ای شده ، نوک برگها چروک می خورد و دانه ها لاغر و کوچک بنظر می رسد .

روی (zn) : در تشکیل هورمونهای گیاهی نقش عمده ای داشته و اگر گیاه دچار کمبود این عنصر شود . نوارهای موازی زرد رنگ در اطراف رگبرگ میانی مشاهده خواهد شد .

آمیتراز (میتاک )

گروه شیمیایی :دی أمیدین

 ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی : این سم خاصیت خورندگی ندارد و نسبت به گرما مقاوم است . به نظر میرسد   که اشعه ماورا بنفش , تاثیر اندکی بر پایداری ان داشته باشد در صورتی که امیتراز به مدت طولانی درشرایط مرطوب نگهداری شود به أرامی تجزیه خواهد شد .

 ماندگاری در محیط زیست :امیتراز در خاک داری تهویه مناسب به سرعت تجزیه می شود . نیمه عمر ان یعنی مدت زمانی که طول می کشد تا ماده تجزیه شود و غلظت ان به نصف غلظت اولیه برسد کمتر از یک روز است. تجزیه در خاکهای اسیدی سریعتراز خاکهای قلیایی و یا خنثی صورت می گیرد . 

 سمیت:  LD50= 600-800 mg/kg امیتراز برای زنبور عسل تقریبا بی ضرر است . 

 موراد مصرف : امیتراز یک حشره کش و کنه کش است که برای کنترل کنه قرمز تار عنکبوتی , مینوز برگ و سپرداران به کارمیرود . این سم در پنبه علیه کرم غوزه پنبه , مگس سفید و کرمهای برگ خوار و در حیوانات برای کنترل ساس ,کنه ,شپش و دیگر افات حیوانی به کار برده می شود.

پادزهر: امیتراز پادزهر اختصاصی ندارد .

خارشتر ( علف هرز )

خارشتر

Alhagi psuedalhagi

Camelthorn

خارشتر گیاهی است علفی و چند ساله از خانوادهLeguminosae،تکثیر ان توسط بذر و ریزوم صورت میگیرد.دارای شاخه هایی انبوه و در هم، ساقه سبز رنگ است. این گیاه برگهای ساده ای دارد که2تا4میلیمتر عرض و2تا10 میلیمتر طول دارند. برگها به شکل بیضی کشیده هستند که در پایه خارها قرار گرفته اند.گلها به طور منفرد یا دوتایی در طرفین شاخه ها قرار دارند. کاسه گل تقریبا 2 میلیمتر طول دارد و بدون کرک است.دندانه های کاسه نوک تیزوتخمدان نیز بدون کرک است. میوه این گیاه باریک و بدون کرک بوده سطح رویی ان صاف و سطح زیرش بند بند است.رنگ گلها صورتی یا صورتی مایل به بنفش است. دمگل 1 تا 3 میلیمتر است.

این علف هرز به شوری مقاوم بوده و بیشتر در نواحی خشک وبیابانی وجود دارد گوسفندان و شتر از آن تغذیه میکنند.از گونه های دیگر ان میتوان A.persarum را نام برد.

خارشتر از علفهای هرز مزارع پنبه،نیشکر،چغندرقند،گندم،جو،سبزی و صیفی است.

روشهای کنترل:

خارشتر را میتوان با سم پاشی با علفکش تو-فور-دی پس از سبز شدن در مزارع غلات به نسبت 5 لیتر در هکتار کنترل کرد. مصرف علفکشها قبل از سبز شدن تاثیر چندانی در کنترل این گیاه ندارد.

علف هرز بومادران

بو مادران

Achillea  Spp

Western yarrow

بومادران گیاهی است معطر و دوساله،از خانواده Asteraceae (Composite) که از طریق بذر و ریزوم تکثیر می یابد.با ساقه هایی به ارتفاع30تا60سانتی متر،پوشیده از کرکهای ظریف و ریزی که از ریزوم های رونده ضعیفی به وجود می ایند.برگهای پرمانند،نرم و نیزه ای شکل،با بریدگی های متعدد و باریک به فواصل مساوی از یکدیگر،روی محور ساقه قرار دارند.

گل اذین به صورت کلاپرک که مجموع انها گل اذین دیهیم را در انتهای ساقه و انشعابات ان به وجود می اورد.قطعات گل 5تایی است.تعداد پرچم ها5عدد و مادگی از دو برچه تشکیل شده ،مجموعه گلها به رنگ زرد مشاهده می شود،میوه فندقه،بذر کوچک و مسطح،بیضی شکل به رنگ سفید مایل به خاکستری به طول تقریبی 2میلیمتر می باشد.بومادران بویی زننده و تند دارد و به عنوان گیاهی دارویی مورد استفاده قرار می گیرد.

از گونه های دیگر ان که رفتار علف هرزی دارند شاملA.lanulosa ,A.santolina  ,Amicrantha می باشد.

بومادران از علفهای هرز مزارع،گندم،جو،توتون، پنبه،چغندرقند، سبزی و صیفی و باغهای میوه و زمینهای بایر محسوب می شود.